Crowding out effect - hiệu ứng chèn lấn

Hiệu ứng chèn lấn (crowding out effect), đây là hiện tượng sụt giảm trong tiêu dùng hoặc đầu tư tư nhân xảy ra do sự gia tăng trong tiêu tiêu của chính phủ (đầu tư công). 
Thông thường đối với các khoản đầu tư công gia tăng nếu không được hỗ trợ bằng việc gia tăng từ thuế thì một cách phổ biến là các chính phủ phải sẽ phải dụng nợ vay để tài trợ. Gia tăng nhu cầu vay nợ, tăng cầu tiều là nguyên nhân cơ bản làm tăng lãi suất (chi phí phải trả cho vay nợ), từ đó gây tác động sụt giảm trong đầu tư của khu vực tư nhân (Lãi suất đi vay cao >>> Chi phí gia tăng >>> Lợi nhuận sụt giảm)
Trong dài hạn, sự sụt giảm trong đầu tư tư nhân có thể tạo những tác động nghiêm trọng tới việc ổn định sản lượng tiềm năng của nền kinh tế. 

- Một số lý thuyết cho rằng việc gia tăng đầu tư công có kiểm soát và chọn lọc thông qua việc chính phủ mở rộng khu vực sản xuất tư bằng các chính sách ưu đãi hoặc kích thích đầu tư đối với tư nhân. Như vậy lúc này, việc chính phủ gia tăng chi tiêu trong khu vực công không những không gây ra sự chèn lấn cho đầu tư tư nhân mà còn có tác dụng kích thích một hiệu ứng đầu tư cùng chiều (“crowding in” hay hiệu ứng “gia tốc” – “accelerator effect”
- Bên cạnh đó, trên lý thuyết thì hiệu ứng chèn lấn có thể giảm thiểu bằng việc gia tăng chi tiêu công kết hợp với in tiền. Việc in thêm tiền (tăng cung tiền để ổn định lãi suất), trên thực tế thường gây ra tình trạng lạm phát trong nền kinh tế.

Investopedia explains 'Crowding Out Effect'

Governments often borrow money (by issuing bonds) to fund additional spending. The problem occurs when government debt 'crowds out' private companies and individuals from the lending market.


Increased government borrowing tends to increase market interest rates. The problem is that the government can always pay the market interest rate, but there comes a point when corporations and individuals can no longer afford to borrow.

Read more: http://www.investopedia.com/terms/c/crowdingouteffect.asp#ixzz1m2uBtxQJ




Trong một bài viết của TS Vũ Quang Đông "lãi suất khi nào giảm?" có đề cập đến hiệu ứng chèn lấn để dự đoán khả năng giảm lãi suất theo tuyên bố của các vị đứng đầu chính phủ. Việc giảm lãi suất theo CPI là hoàn toàn đúng với lý thuyết nhưng khi nào giảm, liệu  có giảm liền khi CPI về mức 1 con số, lãi suất chịu tác động cả cung tiền, những thứ lằng nhằng khác và lạm phát kỳ vọng. Yếu tố lạm phát kỳ vọng đóng một vài trò rất rất lớn, liệu lãi suất có giảm được ngay khi người dân chưa thật tin tưởng khả năng giữ mức CPI thấp trong một thời gian đủ dài? Ngoài ra, nếu không khéo CP nhanh nhảy tăng đầu tư công khi thấy lạm phát về 1 con số có thể gay ra hiệu ứng lấn át, vì khi đó nền kinh tế vừa thoát ra khỏi những khó khăn, ngân sách chịu thâm hụt triền miên vì nguồn thu thuế giảm, để gia tăng đầu tư công không còn cách nào khác là phải huy động thông qua bonds khi đó, chính nhu cầu vay nợ của chính phủ sẽ đẩy mặt bằng lãi suất lên cao, một lần nữa ảnh hưởng xấu đến đầu tư cá thể, ảnh hưởng đến tiêu dùng của người dân, và một lần nữa rơi vào "vòng lẩn quẩn"....